تاریخچه هنر پته دوزی

پته دوزی نوعی از رودوزی‌های کرمان است.  رودوزی به هنری گفته می‌شود که بر روی پارچه یا داخل پارچه انجام می‌شود. از دوخت هایی که بر روی پارچه انجام می‌شود، می‌توان به انواع سوزن دوزی‌‌ها (بلوچ دوزی، ممقان دوزی و تفرش دوزی یا درویش دوزی)، قلاب دوزی، پته دوزی و گلابتون دوزی اشاره کرد. پارچه زمینه پته پارچه‌ای ضخیم و پشمی است که عریض نامیده می‌شود. هنرمندان پته دوز که اکثراً نیز از ن و دختران خانه دار هستند باکمک سوزن نقوشی ذهنی را که ملهم از پندارها و بینش های شخصی شان است، به وسیلهٔ بخیه‌های نخی رنگین بر زمینه ی‌پارچهٔ پشمی ضخیمی(عریض) می نشانند.

متأسفانه تاریخ دقیقی از تاریخچه هنر پته دوزی در دست نیست زیرا در برابر عوامل جوی آسیب پذیر بوده اما در سفرنامه شاردن به دوره صفوی در کرمان اشاره شده است که کاربردهای مختلفی داشته است.مردم عزیزکرمانی به مو "پُت" می‌گویند و چون در قدیمی مواد اولیه پته دوزی از موی بز (کُرک) تهیه می‌شد، به پته دوزی، پُت دوزی می‌گفتند.پارچه و نخ دو ماده اولیه پته دوزی به شمار می‌رود. به پارچه پته دوزی، شال و به نخ پته دوزی، ریس گفته می‌شود.

ریس یعنی نخی که ریسیده شده است. به نخ پته دوزی نخ نه تاب نیز گفته می‌شود. چرا که نه بار تابیده می‌شود.ابزارهای پته دوزی شامل سوزن، انگشتانه و نخ چین است. سوزن مهمترین ابزار پته دوزی است. سوزن پته دوزی از نوع چنایل (Chenille) است که اندازه آن به نسبت نازکی شال و نخ تعیین می‌شود.
اساتیدی زیادی در این زمینه مهارت و شهرت داشته اند که از جمله آنها فرج الله کرمانی و میر علی کرمانی را می توان نام برد. این اساتید در قرن سیزدهم هجری قمری زندگی می کردند. بر اساس شواهد و تاریخچه پته،  پته دوزی به عنوان یک هنر رقابتی در بین مردمان کرمان وجود داشته و مردمان این خطه به دوخت پته علاقه زیادی داشتند.